patanjali joga

Joga

Joga jest jednym z najstarszych systemów filozofii indyjskiej. Oznacza jedność ciała, umysłu i duszy, a jej celem jest przywrócenie równowagi wewnętrznej. Jest to hinduistyczna teistyczna filozofia nauczająca wyciszania wszelkiej aktywności ciała, umysłu i woli, tak aby zdać sobie sprawę, że duże Ja albo Jaźń praktykującego jest niezależna od nich i dzięki temu osiągnąć wyzwolenie. Jest to system ćwiczeń mający na celu osiągnięcie sprawności fizycznej i psychicznej oraz dobre samopoczucie. Wywodzi się ona z Indii, ocenia się, że ma około 5000 lat sądząc po wieku figurek znalezionych na tamtych terenach.

Sanskrycka definicja jogi

Saknskryckie"yuj" oznacza "związek" lub "połączenie". W sanskrycie słowo "joga" oznacza dowolną formę połączenia. Joga jest zarówno stanem połączenia, jak i zespołem technik, które pozwalają nam łączyć się z czymkolwiek. Patanjali na początku Jogasutr podaje definicję jogi:

Jogah citta vrtti nirodhah - Joga jest powstrzymaniem poruszeń świadomości lub umysłu.

Citta czyli świadomość według niego składa się z trzech części: umysłu manas, intelektu buddhi i ego ahamkara.  Ze stanu jakby snu citta może zostać wyrwana przez praktykę jam, nijam i asan (pozycji). Ćwicząc dalej i dodając pranajamę (ćwiczenia oddechowe) mozna osiągnąć pewną stabilność umysłu. Pranajama oraz nauka wyciszania zmysłów powodują zwiększenie uważności oraz kumulujemy energię. Medytacja (dhyana) i samadhi utrzymują cittę w takim stanie.

Wiele ścieżek do jogi

Istnieje wiele tradycyjnych ścieżek jogicznych, które ułatwiają łączenie się z najwyższą prawdą i budzą własną świadomość. Można to porównać do wchodzenia na jeden szczyt góry zaczynając u podnóża w różnych miejscach. Jedne ścieżki będą łatwiejsze, inne stromsze i trudniejsze. Każdy musi wybrać co mu odpowiada. Mamy hatha jogę, tantrę, mantrę, laya, kundalini, bhakti, jnana, jogę karmy itd. Każda droga charakteryzuję się  własnymi technikami i metodami, aby obudzić większą świadomość. Szczególnie na początku różnice są większe, potem się zmniejszają, zaczynamy widzieć szerzej.

Można wyróżnić ścieżki jogi:

  • hatha joga akcentująca pracę z ciałem,
  • karma joga, gdzie podkreśla się  bezinteresowne wypełnianie czynów,
  • radża joga nazywana jogą królewską,
  • jnana joga - poznania,
  • bhakti joga - miłości
  • jantra joga - związana z dziedzictwem Tybetu.

Praktyki jogi obejmują pozycje albo postawy (asana), oddychanie (pranajama), kontrolę subtelnych sił (mudra i bandha), czyszczenie ciała-umysłu (shat karma), wizualizacje, intonowanie mantr i wiele form medytacji.

Podstawą praktyki szczególnie w dzisiejszym świecie są asany, czyli pozycje (na przykład przypominające przeciągającego się psa, garb wielbłąda, skaczącego krokodyla, kwiat lotosu, drzewo, górę czy świecę) oraz pranajama - ćwiczenia oddechowe. Zaczynamy od ciała, bo jest go najłatwiej poczuć. Każdy ma dwie nogi, dwie ręce, kręgosłup, głowę itd. Joga systematycznie drąży człowieka aż po najgłebsze warstwy. Przez pracę z ciałem wpływamy na układ nerwowy i narządy wewnętrzne. Zmieniamy stan zmysłów. To powoduje zmiany w naszych głowach, zmianiają się nasze emocje. to wpływa na nasz intelekt i rozum. Zmiania się nasza wola i ostatecznie świadomość.

Codzienne znaczenie jogi

Na najbardziej praktycznym poziomie joga jest procesem coraz większej świadomości tego, kim jesteśmy. Techniki jogi ułatwiają znalezienie równowagi i osiągięcie zdrowia oraz rozwijają nasz uśpiony potencjał. Joga pozwala nam być bardziej świadomymi siebie i czuć się całością. Jako taka joga jest procesem samoodkrycia. Prowadzi to do samorealizacji.

Joga jest nauką, to jest systemem technik, które prowadzą nas świadomie do nawiązania kontaktu z sobą i z życiem.  Jest ona jak nauka, nie ma dogmatu lub systemu wierzeń z nim związanych. Joga po prostu mówi nam, abyśmy wykonywali pewne praktyki, a następnie poczuli wpływ tej praktyki, np. jeśli oddychamy wolno w odprężający sposób, spowolnimy nasze tętno, napływ myśli też się zmniejszy. Jeśli wykonamy stanie na głowie w odpowiedni sposób, to nasz mózg sie zregeneruje i będziemy mieli więcej energii do działania. Trochę tak jak po wypiciu filiżanki kawy. Jeśli skoncentrujemy umysł, będziemy mogli rozwijać spokój umysłu i głębszy wgląd w siebie.

W jednej z najpopularniejszych metod, autorstwa B.K.S. Iyengara, używanych jest wiele różnych przyrządów, takich jak: maty, drewniane klocki, paski, liny, krzesła i drabinki. Dzięki temu można wykonywać jedną pozycję w wielu wariantach nawet przez osoby z problemami kręgosłupa, ze sztywnościami i ograniczeniami ruchomości.

Ćwicząc jogę odkrywamy stopniowo, że joga to nie tylko ćwiczenia ciała. Zaczynamy odczuwać od wewnątrz, że to coś więcej. Hatha joga odkrywa przed nami związki ciała z naszymi emocjami i myślami. Patanjali w swoim traktacie o jodze Jogasutrach wymienia 8 elementów jogi:

1. Jamy - zasady moralne. Są to:
1) niekrzywdzenie - ahimsa,
2) prawda  - satya,
3) niekradzenie  - asteya,
4) powściągliwość - brahmacarya,
5) niepożądanie cudzego dobra - aparigraha.

2. Nijamy - są to wewnętrzne zasady etyczne, zasady samooczyszczania. Jest ich pięć:
1) czystość - śauca,
2) zadowolenie -santośa,
3) gorliwy wysiłek - tapas,
4) studiowanie Wed - svadhyaya,
5) skupienie na Bogu - Isvarapranidhana.

3. Asany czyli pozycje jogi. Zobacz galerię pozycji oraz opisy wariantów wykonywania niektórych pozycji tutaj.

4. Pranajama  jest metodą regulowania i kierowania energii życiowej poprzez kontrolę oddechu

5. Pratyahara - kontrola i wyciszenie zmysłów.

6. Dharana oznaczająca koncentrację.

7. Dhyana czyli medytacja.

8. Samadhi. Cel jogi.

Wszytkie one się wzajemnie przenikają i łączą. Są jak 8 płatków jednego kwiatu tworzące całość.

Jest to umowny podział, ponieważ każdy rodzaj jogi zawiera w sobie inne jej rodzaje. Wszystko jest ze sobą powiązane. Świadomość i bycie tu i teraz jest tajemnicą jogi.